محمد فرشاد رئیس شورای شهر کرمان چندی قبل با هفته نامه استقامت گفتوگویی انجام داد که بخشهایی از آن در پی میآید:
آقای فرشاد! 9 ماه از شروع بهکار شورای پنجم میگذرد اما به نظر نمیرسد این شورا تحرک و پویایی کافی داشته باشد و ما در این مدت شاهد فعالیتهایی نبودهایم که نشان دهد رویکرد جدیدی در شورا دنبال میشود. این نقد را میپذیرید؟
ببینید؛ در سه، چهار ماه اول، بیشترِ وقت شورا به انتخاب شهردار گذشت و شهروندان اطلاع دارند که وقتی روی یک گزینه به توافق رسیدیم؛ در فرآیند صدور حکم با مشکل مواجه شدیم و مجدد شهردار کنونی را انتخاب کردیم و این مسئله زمان برد. موضوع بعدی اینکه شورای پنجم و شهرداریای که به ما رسیده بهویژه در دو سال آخر، وارث بدهیهایی بسیار بالاتر از ظرفیت شهر کرمان است و پروژههای نیمهتمام زیادی داریم که 10، 15 درصد؛ یا کمتر و بیشتر پیشرفت داشته و روی زمین مانده بود و هنوز هم مانده است؛ همهی این شرایط باعث شده که در نگاه اول و بدون در نظر گرفتن مشکلات؛ تصور این باشد که تحرک خاصی در شورا نبوده است در حالیکه همهی همّ و غم شورا و شهردار باید صرف این میشده که تکلیف پروژهها و بدهیها مشخص شود.
پیمانکاران زیادی که مطالبات بسیاری از شهرداری داشتند و هر روز به شورا مراجعه میکردند و هنوز هم مراجعه میکنند؛ مطالبات بهحق مردم و کسبه که طولانی شدن پروژهها اسباب نارضایتی آنها را فراهم کرده؛ موجب شد تا شورا اتمام پروژههای نیمهتمام را در اولویت قرار دهد.
مدتها بود که پل ولیعصر با همهی انتقاداتی که به آن وارد بود معطل مانده و باید جمع میشد که شهرداری و شورای پنجم آن را به نتیجه رساندند البته اشکالاتی هنوز در این پل وجود دارد که برخی از آن بهدلیل عدم کارشناسی دقیق به وجود آمده است یا پل سیدی که سالیان زیادی بلاتکلیف مانده بود؛ مدتها وقت صرف شد تا مشکلات این پروژه را حل کنیم و در نهایت به نتیجه رسیدیم و این پل تا یکی، دو ماه دیگر به بهرهبرداری میرسد یا کارخانهی آسفالت شهرداری که بهدلیل مشکلات مالی و اختلافات شهرداری و محیط زیست تعطیل شده بود را راهاندازی کردیم و براساس نیاز شهر و قولی که به شهروندان دادهایم؛ براساس ضرورتها و اولویتبندی؛ در مناطقی از شهر آسفالت شروع شده که مناطق کمتر برخوردار نیز در اینباره مورد توجه هستند.
در جبهههای مختلف کار دارد انجام میشود. از همهی مشکلات حادتر؛ کاهش درآمدهای شهرداری و افزایش هزینهها و تعویق در پرداخت حقوق کارگران بوده است؛ شهرداری که از محل بودجههای دولتی نمیتواند استفاد کند و باید خودش درآمد کسب کند؛ این درآمد وقتی است که ساختوساز در شهر رونق داشته باشد. رکود اما بیشتر از هر ارگانی شهرداری را متاثر کرده و این، یکی از معضلات جدی ماست.
در این شرایط شورا و شهرداری تاکید داشته که نباید تصمیمات آنی و غیرکارشناسی بگیریم و بارها گفتهایم شورای پنجم پروژهای را که نظرات محکم کارشناسی پشت آن باشد و تامین مالی و زمانبندی مشخص داشته باشد را شروع میکند؛ پروژههایی از قبل به ارث رسیده تابلوی روزشمار و زمانبندی داشت اما چون این مسائل را بهدقت در آن ندیده بودند مجبور شدند روزشمار را بردارند و اسباب نارضایتی مردم شدهاند.
در این چارچوب؛ بر جلب سرمایهگذار نیز تاکید داریم و بارها و بارها اعلام کردهایم هر سرمایهگذاری بخواهد در پروژههای شهری کرمان مشارکت کند ما موانع را برمیداریم؛ منتها بهدلیل رکود اقتصادی، کسی جدی ورود نکرده است.
اشارهای که به وجود مشکلات داشتید درست و قابل درک است اما فکر نمیکنید یک شورای پویا در چنین شرایطی میتواند تصمیماتی بگیرد که بهرونق اقتصادی شهر کمک کند؟
در مورد سرمایهگذاری بگویم که متاثر از شرایط اقتصادی جامعه و کشور است. شورا هم در محدودهی شهر از جمله در ساخت پاساژ و پارکینگ و امثال اینها میتواند سرمایهگذار جلب کند؛ در این بخشها با سرمایهگذاران متعددی مذاکره کردهایم؛ حداقل دو جلسهی جدی با موسسه ملل داشتیم، سرمایهگذاران دیگری هم برای اولینبار آمدهاند اما متاسفانه به نتیجه نرسیدیم.
بارها هم گفتهایم که شورا برای تصویب قوانین و ضوابط و صدور مجوز به شهرداری در حمایت از سرمایهگذاران هیچ کوتاهی نمیکند و نکرده و این اطمینان را به سرمایهگذار دادهایم اما استقبال چندانی نمیشود. وقتی یک اقتصاد بیمار در جامعه حاکم است، سرمایه را مثلا به بازار سکه و طلا میبرند که رونق دارد؛ پروژههای شهری هم دیربازده هستند.
در این شرایط، نه فقط شورای کرمان که در شهرهای دیگر نیز شوراها نتوانستهاند کاری کنند. با این حال، از همهی صاحبنظران میخواهم اگر در این زمینه پیشنهادی دارند که به شهر کمک کند از شورا دریغ نکنند.
شما مدتی پیش در گفتوگو با نشریهی ما گفتید که دغدغهی حاشیهنشینها را دارم. در این 9 ماه برای حاشیهنشینان چه کردید؟
آسفالت در مناطق حاشیهای و از جمله در شهرک صنعتی در حال انجام است و ادامه هم خواهد داشت. پیشبینی لازم برای ایجاد مراکز تفریحی و پارک و زمین ورزشی در این مناطق را نیز کردهایم؛ منظور مناطق حاشیهای است که در محدودهی خدماترسانی شهرداری کرمان قرار دارد. همچنین؛ به شهرداریهای مناطق چهارگانه تکلیف شده که مناطق کمتر برخوردار را حتما در پروژههای خود ببینند.
در بودجهی امسال این مناطق را چهطور دیدید؟
به شهرداری مرکز و مناطق تکلیف کردیم که حتما باید در این مناطق طرح و پروژه داشته باشند و اعلام کردیم که الزام تصویب طرحشان در شورا این است که مناطق کمتر برخوردار را هم ببینند.
فقط یک الزام گذاشتهاید یا فرمول خاصی هم تعریف کردهاید که شهرداری طبق آن فرمول عمل کند؟ مثلا نسبت پروژههای مناطق کمتر برخوردار به مناطق بهرهمند A به B و بهنفع محرومان باشد؟
نه. به این صورت نمیتوانیم مشخص کنیم. ما میگوییم این مبلغ برای آسفالت یا فضای سبز؛ و مناطق کمتر برخوردار هم دیده شوند؛حالا وقتی جزئیات پروژهها را بیاورند، مراقبت میکنیم طوری بودجه تقسیم شود که مناطق حاشیهای بهصورت بارز دیده شود. یک تکلیف کلی و مانیفستی است که با شهردار و شهرداران بستهایم و این را تکلیف کردهایم. نمیپذیریم مثلا در برنامههای آسفالتشان، مناطق کمتر برخوردار را ندیده باشند. مرتب هم گزارش پروژهها به شورا میرسد.
دردورههای قبل هم حتما این الزام در بودجه وجود داشته؛ اما نتیجه؛ چیزی جز افزایش شکاف بین مناطق کمتر برخوردار و دیگر مناطق نبوده است. میخواهم ببینم تفاوت شورای پنجم که رئیس آن دغدغهی حاشیهنشینان را دارد با دیگر شوراها در چیست؟
به هر حال، مکانیزم همین است که خدمتتان گفتم؛ منتها باید دقت و مراقبت طوری باشد که به نتیجه برسیم. کار خاص دیگری نمیتوان انجام داد. در محدودهی هر چهار شهرداری در کرمان مناطق کمتر برخوردار وجود دارد؛ ما توجه به این مناطق را تکلیف کردهایم که رویکرد کمتر شدن فاصلهی کمتربرخوردار و دیگر مناطق باشد.
آقای فرشاد؛ از گرفتاریهایی که شورا در برابر پروژههای نیمهتمام دارد گفتید. اخیرا یک متن در تلگرام منتشر شده که یکی از کارمندان شهرداری به نمایندگی از تعدادی دیگر از کارکنان خطاب به شهردار گفته حالا که این پروژهها مشکلات زیادی برای شهر و شهرداری ایجاد کرده؛ بیایید آنها را متوقف کنید. این تفکر محدود به یک گروه خاص نیست. نظر شما در اینباره چیست؟ آیا ممکن است در نهایت شورا و شهرداری به این نتیجه برسند که پروژهای را تعطیل کنید؟
اتفاقا در این زمینه بارها بحث شده و به ما هم منعکس کردهاند. اما هیچ نظریهی کارشناسی بر این نبوده است که این اقدام به نفع شهر خواهد بود؛ پروژههای نیمهتمام بههرحال پیشرفت کار دارند و اینطور هم نیست که فاقد کار کارشناسی باشند؛ البته بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد ولی به هر صورت پشتوانهی کارشناسی داشته و در چارچوب طرحهای بالادستی هستند؛ البته اگر قرار بود این شورا دربارهی این پروژهها تصمیم بگیرد، احتمالا تصمیمات دیگری میگرفت.
اما به هر حال، الان این پروژهها ایجاد تعهد کرده و موافقتنامه مبادله شده است؛ بهترین راهکار این است که برنامهریزی شود تا به اتمام برسند. مسئلهی بعدی اینکه درحین اجرای این پروژهها اگر اصلاحاتی نیاز باشد؛ نباید آن را دریغ کنیم. اگر کارشناسان حوزهی مربوطه به این جمعبندی برسند که پروژهای باید تعطیل شود؛ این اقدام صورت میگیرد ولی تا حالا هیچ نظریهی متقن کارشناسی دربارهی پروژههایی که در دست انجام است نداشتهایم.