اخیراً بحثهای زیادی پیرامون وضعیت صنعت هتلداری خصوصاً در تابستان مطرحشده است.علیرغم اینکه عدهای معتقد بر بحرانی بودن وضعیت صنعت هتلداری هستند و نمود بارز آن را پایین بودن ضریب اشغال هتلها میدانند، برخی مسئولین بالا رفتن نرخ ارز را خود عاملی بر رونق این صنعت میخوانند. گفتوگوی سید علی معین زاده رئیس جامعه هتلداران کرمان را در همین زمینه را بخوانید.
آقای معین زاده! برخی از مسئولین معتقد بر رونق گرفتن این صنعت با افزایش قیمت دلار هستند، عدهای از هتلداران نیز اعلام میکنند وضعیت این صنعت بحرانی است. شما بهعنوان رئیس انجمن هتلداران وضعیت صنعت هتلداری کرمان را چگونه ارزیابی میکنید؟
من نمیدانم کدامیک از مسئولین گفتهاند که وضعیت صنعت هتلداری خوب هست، کسانی که میگویند وضعیت هتلداری خوب است به این دلیل است که با پایین آمدن ارز (کاهش ارزش پول ملی) استقبال کشورهای همسایه برای سفر به شهرهای شمالی و شهرهای زیارتی چون مشهد و قم افزایشیافته است.
اما در مورد کرمان خیر، شاید گفتن کلمه بحران و وضعیت قرمز بازی با کلمات باشد اما این را نمیتوان نادیده گرفت که در چند وقت اخیر تعداد گردشگر بهشدت کاهشیافته است و بسیاری از تورها کنسل شدهاند.
ماه اکتبر و اواسط نوامبر دورانی است که ما همیشه گردشگر خارجی داشتیم، اما متأسفانه بسیاری از تورها، سفر خود را کنسل کردهاند و در حال حاضر نهتنها هتلهای چند ستاره بلکه حتی هتلهای معمولی نیز گردشگر خارجی وجود ندارد.
وضعیت هتلداران با توجه به نبود گردشگر خارجی و افزایش قیمت دلار و در پی آن بالاتر رفتن قیمت اجناس بههیچوجه خوب نیست.
از طرفی وجود مراکز غیرقانونی خود مسئله دیگری است، گسترش این مراکز غیرقانونی سکونت مسافر و سایتها و رسانههای مجازی که بدون هیچ مدیریت و نظارتی اقدام به تبلیغات گسترده میکنند، صنعت هتلداری را دچار مشکل کرده است.
در طی دوران این صنعت بارها به مشکل برخورده است، صنعت هتلداری بهگونهای است که ما نمیتوانیم عقبنشینی کنیم و در هتل را ببندیم و بگوییم میگذاریم و چند روز دیگر باقیمت بهتر میفروشیم، ما خدماتی هستیم. تغییر ارز و بالا رفتن قیمتها برای کسانی که در صنایع خدماتی فعالیت میکنند بسیار اثرگذار بوده و این مسئله تنها محدود به صنعت هتلداری نیست.
با این قیمتها هزینه بازسازی و بهسازی یک اتاق هتل نیز بسیار گران است، نهتنها هزینههای بازسازی بلکه هزینههای جانبی چون صابون و شامپو و سایر هزینهها نیز بهشدت بالا رفته است.
پیشازاین یک اتاق هتل باقیمت 30 دلار در اختیار مسافر قرار میگرفت اما در حال حاضر این قیمت به 10 دلار کاهشیافته است. ما از دو طرف ضرر کردهایم، نه میتوانیم آن دلار سابق را بگیرم و نه میتوانیم به ریال تبدیل کنیم، چراکه اصلاً جوابگوی این قیمتها نیست.
ما حتی گردشگر ایرانی هم نداشتیم، آنهم به این دلیل است که فاصله شهر کرمان با پایتخت زیاد است و هزینه حملونقل بهشدت افزایش پیداکرده است. با بالا رفتن قیمت بلیت هواپیما و قطار، مسافر برایش صرف نمیکند که به کرمان بیاید. بهغیراز بالا رفتن هزینه حملونقل سایر هزینهها نیز افزایش داشته و همین امر موجب شده تا گردشگر داخلی رغبت چندانی برای سفر نداشته باشد.
حالا ما هر چه از جاذبههای گردشگری شهر کرمان و ثبت 7 اثر تاریخی کرمان بگوییم تأثیری ندارد. گردشگر به جیب خودش نگاه میکند که با این هزینهها بهصرفه هست که به کرمان بیاید یا به استانهای میانه؟
متأسفانه در ارتباط با مسائل ناگهانی و پیشبینینشده، هیچ رویکردی پیشبینینشده است، منظور این نیست که یک هتل بهتنهایی در این رابطه اقدام کند، بلکه کل کشور مسئولین استانی و کشوری باید به فکر این مورد باشند. بههرحال اگر گردشگری به استان بیاید و تنها یک بطری آب خریداری کند، همان خرید اندک هم در وضعیت اقتصادی استان تأثیرگذار خواهد بود.
تحریمها منجر به کاهش تعداد گردشگران نشده است؟
ببینید شما یک تجزیهوتحلیل روی کاغذ دارید و یک مسئله هم در عمل هست. من نمیخواهم به مسئله تحریم ربطش بدهم اما وقتیکه پروازهای خارجی کنسل شده است و پروازی به سمت کرمان نمیآید. من چه بگویم؟
ما قبلاً اگر حتی یک پرواز خارجی برای شهر کرمان داشتیم، تحریم هم میشدیم باز ان پرواز بود و گردشگران خارجی به استان وارد میشدند. بنده در پروازی که چند وقت قبل داشتم و جزء آخرین پروازهای آن شب ماهان بود تنها دو خارجی دیدم.
بهترین سال ما ازنظر ورود گردشگر به استان سال 95 بود، حتی در سال 96 هم که ایام سفر با ایام محرم و سفر تداخل داشت، ورود گردشگر ما خوب بود؛ اما امسال شدیداً تعداد گردشگر خارجی کم شده است.
یک عده مسئله کاهش گردشگر را به تحریم ربط میدهند، یک عده به کنسل شدن پروازهای خارجی و عدهای هم بعد مسافت و گرانی را عامل آن میدانند. به نظر بنده تمامی این عوامل دستبهدست هم دادهاند، گردشگری یک زنجیره است و به یک مورد بستگی ندارد.
برای ترغیب گردشگر خارجی دنبال این مسئله هستیم که مهر وزارت امور خارجه در پاسپورت گردشگر نخورد چراکه این مسئله در بین گردشگران خارجی تداعی میشود که اگر کسی به ایران سفر کند و در پاسپورتشان مهر وزارت ایران بخورد دیگر نمیتوانند به سایر کشورها سفر کنند.
مسئله کاهش گردشگر ازلحاظ رسمی نیز تائید شده است. پیشازاین اعلام کردند که آمار گردشگر خارجی در کل کشور 25 درصد کاهشیافته است، این آمار مربوط بهکل کشور است چراکه استان کرمان بیش از این مقدار از تعداد گردشگرانش کاهشیافته و حتی این رقم به بالای 50 درصد هم میرسد.
مسئلهای که برای هتلداران وجود دارد این است که هتلداران نمیتوانند هزینههای خود را چندان کاهش دهند، یک هتل نمیتواند چراغهایش را خاموش کند و یا هزینههای آب و برق و گاز و خدمه نداشته باشد.
پیشازاین تعدادی از هتلداران خواستار بستههای حمایتی چون کاهش مالیات بر ارزشافزوده از سمت دولت بودند. نظر شما در این رابطه چیست؟
اگر بنا باشد یک کسبوکار نگاهش به دولت باشد و از کمکهای دولتی استفاده کند، بهتر است آن کسبوکار بهکل از بین برود. من هیچوقت انتظار ندارم که هتلدار مالیات خودش را ندهد.
اگر میگویند صنعت گردشگری صنعتی است که میتواند آینده استان را نجات دهد خوب بنشینند و برایش فکری بکنند و پایهریزی آن را انجام دهند نه اینکه با استان یا شهر دیگر مقایسه کنند.
ما مرتباً با استانها و شهرهای دیگر مقایسه میشویم، ما در کرمان 7 اثر ثبت جهانی داریم، این تعداد خود لازمه توجه بیشتر مسئولان است.
مشکل مالیات نیست، هتل نیازمند مسافراست. من بهنوبه خود اگر میهمان داشته باشم نیازی به کمک دولت ندارم.
ولی درزمانی که به این مسائل برمیخوریم نیازمند حمایت دولت هستیم، امروزه به کشاورزان وام بلاعوض پرداخت میشود، چه اشکالی دارد این تسهیلات را به صنعت گردشگری هم اختصاص دهند، منظور بنده تنها هتلداران نیست بلکه کلیه صنوف مربوط به گردشگری در این حیطه قرار میگیرند.
منظور این است که اگر وامی به صنعت گردشگری اختصاص مییابد زمینه تسهیل آن را فراهم کنند و زمانبندی آن را بالا ببرند و یا اگر بنا به پرداخت مالیات باشد، این مالیات را قسطبندی کنند.
درمجموع این مسئولین هستند که باید ببینند که بهطور مثال کاهش درصد مالیات بر ارزشافزوده بهصرفه و صلاح دولت هست یا نه؟
در مجلس کاهش ضریب مالیات بر ارزشافزوده برای هتلداران موردبررسی قرارگرفته و بنا شد تا یک مقداری ضریب این مالیات برای هتلهای یک تا سه ستاره کاهش یابد، البته این موضوع هنوز به تصویب نرسیده است، ولی خوب بههرحال دست دولت و قانونگذار درد نکند که متوجه این مسائل هستند. بههرحال این مسائل جزء سیاستهای (موضوعات) کلان هستند و چیزی نیست که ما بگوییم دست دولت است.
در مورد موضع تسهیلات هم وقتی دولت پول ندارد من چه انتظاری میتوانم داشته باشم که بیایند به هتلداران پول دهند. بههرحال وضعیت جامعه بحرانی است، در این وضع بحرانی من بگویم تسهیلات هم میخواهم، خوب ندارند که بدهند.
اینهمه نگویند صنعت گردشگری، صنعت گردشگری! بنده در شهر کرمان 2 تا از هتلهای خود را به فروش گذاشتهام، چارهای هم نداریم، بههرحال این مسائل جزء سیاستهای کلان است و باید مسئولین بنشینند و باهم صحبت کنند و ببینند وضعیت گردشگری را چگونه میتوان نجات داد.
عدهای از فعالان این صنعت معتقدند که بانکها تسهیلات گردشگری را به رسمیت نمیشناسند و این تسهیلات را در اختیار هتلداران قرار نمیدهند. این موضوع صحت دارد؟
نه هیچ تعریفی برای بانکها در ارتباط تسهیلات بازسازی هتل وجود ندارد، ماسالیان سال است که میگوییم صنعت گردشگری و قانون هم میگوید صنعت ولی هر هتلداری که بخواهد برای گرفتن تسهیلات به بانک مراجعه کند میگویند هتل داری جزء صنوف خدماتی است. وقتی خود بانک هم ما را خدماتی محسوب میکند، قوانین و راهکارشان به این شکل هست.
در حال حاضر تسهیلاتی که در اختیار هتلداران قرار میدهند به چه شکل است؟
هیچ تسهیلاتی برای بازسازی و به سازی هتل نداریم، تنها تسهیلات ساخت وجود دارد که آنهم باید بروند و پرونده تشکیل دهند و این مسئله را دنبال کنند که اصلاً نیازی به ساخت هتل در آن منطقه هست یا نه؟ در مرحله بعد این مدارک را در اختیار بانک قرار داده و تسهیلاتی با چند درصد تخفیف برای ساخت هتل و یا مجموعه گردشگری خود دریافت میکنند.
تعدادی از کارشناسان مدعیاند که آمار اعلامشده برای گردشگری خارجی و گردشگر داخلی، آمار دقیق و درستی نیست. نظر شما در این رابطه چیست؟
سیستم آمارگیری ما درست نیست، تمام. 40 سال از بعد انقلاب میگذرد و نتوانستیم سیستمی داشته باشیم که تماماً بر روی آن توافق داشته باشیم. درجایی از این آمار، من هتلدار مدعیام که اشتباه گفتهشده و درجایی دیگر هم دولت مدعی است که هتلداران اشتباه میگویند.
تعدادی از هتلداران مدعیاند فعالیت مهمانسراهای دولتی غیرمجاز است و این امر به هتلداران خسارت وارد کرده است. آیا قانونی برای جمعآوری مهمانسراهای دولتی وجود دارد؟
این قانون هست که هیچ دستگاه دولتی حق این را ندارد که جایی بهعنوان مهمانسرا داشته باشد و هزینه ساخت مهمانسرا در ردیف هزینههایشان هم تعریفنشده است.
هزینههایی که یک کارمند برای مأموریت دارد و با توجه به مبلغ حق مأموریتی که برایش تعریف میکنند، کفاف اقامت در هتل را نمیدهد. بنده شخصاً انتظار بستن این مهمانسراها و آمدن کارمندان به هتلها را ندارم. کارمندی که دارد حق مأموریت بسیار پایینی دریافت میکند، چه توقعی داریم که همان را هم در یک واحد اقامتی هزینه کند، نه من چنین انتظاری ندارم.
بههرحال ما این عقیده را نداریم که مهمانسراها باید بسته شوند. بلکه میگوییم وارد بازار گردشگری نشوند. این مکان را در اختیار دیگران و حتی مردم غیردولتی که مربوط به دستگاه خودشان هم هست قرار ندهند و این مسافرین را در اختیار بخش خصوصی قرار داده و خودشان وارد بازار گردشگری نشوند و ستاد تشکیل ندهند. حتی در زمان اوج سفر هم که شاید نیاز به واحدهای اقامتی دولتی باشد، این واحدها نباید به این عرصه ورود کند و تنها باید ناظر باشند و بر روند کرایه دادن اتاقها و پذیرایی و کیفیت غذا نظارت داشته باشند.
منبع: صدای تاک