گفتارنو/مرضیه قاضی زاده:سونامی اخبار بد زندگی ما را درنوردیده است، از بلایای طبیعی گرفته تا اخبار جنگ و اعتراضات و عملیات تروریستی. بدون شک فرم و محتوای هر خبری بر روی سلامت روان ما تاثیرهای عمیقی خواهد داشت و بیشتر از همه کودکان را در دام خود گرفتار میکند.
یک روان شناس کودک و نوجوانان با بیان این جمله که اخبار ناگوار، اضطراب آور و بحرانهای اجتماعی به طور طبیعی سلامت روان کودکان را مختل میکند، به گفتار نو میگوید:خیلی وقتها خانوادهها در حضور کودکان اخبار اضطراب آور مثل بحثهای درگیری، جنگ سیل، آلودگی هوا و .. را دنبال میکنند؛ در حالی که این موضوعات برای کودکان اضطراب آور است و میتواند سبب مشکلاتی، چون افت تحصیلی و استرس بچهها و یا اختلالات روانی شود.
سمیه بها آبادی ادامه میدهد: بچهها درک شناختی لازم برای تجزیه و تحلیل این مسائل و اخبار را ندارند و به همین جهت نیز دچار آسیب میشوند؛ لذا مهم است تا والدین طوری رفتار کننند که محیط برای بچهها امن باشد و در حضور کودکان اخبار بد و تنش زا را دنبال نکنند.
بها آبادی در خصوص نشانههای اضطرابی کودکان میگوید: در مواقعی بچهها از خوابیدن در اتاق خود امتناع میکنند و یا در مقابل رفتن به مدرسه گارد میگیرند.
او سایر علائم اضطرابی کودکان را شامل کابوسهای شبانه، دندان قروچه، دلدرد و حالت تهوع میداند و تاکید میکند که در هنگام بروز این حالات حتماً باید با یک روانشناس مشورت شود.
به اعتقاد این روانشناس والدینی که خودشان زمینه اضطرابی دارند، بچه هایشان بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند چرا که رفتار والدین و نوع کنشهای او در برابر مسائل اجتماعی و حوادث بر سلامت روان کودک تاثیر گذار است.
بها آبادی در این زمینه میافزاید: وقتی که پدر یا مادربه بچه میگوید آرام باش درحالی که خودش آرامش ندارد و تماماً اضطراب است، کودک این اضطراب را به طور ذهنی از رفتار والدینش دریافت خواهد کرد و این مسئله به اضطراب کودک دامن میزند و سلامت روانش را تحت تأثیر قرار میدهد.
این روانشناس کودک یکی از مهمترین راهکارهای کاهش تنش و اضطراب کودکان را مثبت اندیشی و آرامش والدین میداند و معتقد است که والدین باید الگوی مناسبی در رفتارهای مثبت اندیشی برای بچه هایشان باشند.
بها آبادی سایر راهکارهای کاهش تنش کودک را شامل نقاشی کودک، خواب مناسب، توجه به عامل نگران کننده کودک میداند.
او در خصوص نحوه صحیح انحراف ذهن کودک از عامل تنش زا توضیح میدهد: باید ابتدا از بچهها سوال شود تا عامل ترس شناخته شود. مهم است که در این هنگام نباید عامل ترس نفی شود و یا کوچک شمرده شود بلکه باید به احساسات کودک توجه شود و به او حق داده شود.
این روانشناس کودک میافزاید: باید ذهن کودک را از عامل تنش زا دور کرد. قطعاً از صحبتهای کودک نکات مثبتی میتوان پیدا کرد، فرضاً کودک میگوید امروز که رفته بودیم مراسم عزاردای یک شربت خوشمزهای هم به ما دادند. والدین باید سعی کنند روی همین نکتههای مثبت متمر کز شوند تا ذهن بچه را به آرامش برسانند.
*ریتم زندگی کودک را به هم نریزید
او با تاکید بر ثابت نگه داشتن ریتم زندگی کودکان، میگوید: در شرایط تنش زا چیزی که به طور معمول تغییر میکند، تغییر شیوه زندگی است. همین مسئله که میتواند شامل نگاه کردن بیشتر شبکه اخبار، تغییر ساعات ناهار و شام، .. باشد باعث بروز استرس در کودک میشود.
بها آبادی با تأکید بر این نکته که خواب کافی برای بچهها میتواند عامل ایجاد آرامش باشد، میگوید: خیلی مهم است که والدین زمان کافی برای خواب بچه بگذارند تا کودک همان ۸ ساعت خواب را داشته باشد. سعی کنند قبل از خواب برای کودک یک موسیقی آرام بگذارند و چند دقیقه با او صحبت کنند و یا برای او یک داستان کوتاه تعریف کنند تا کودک به آرامش برسد.
این روانشناس در خصوص خواباندن کودک در اتاق والدین هنگامی نا آرامی واضطراب کودک میگوید: اگر کودک ازرفتن به اتاق خواب خودش واهمه دارد، سعی کنند تا در کناراو بیشتر بمانند تا آرامش به او منتقل شود، ولی آوردن کودک به اتاق خواب خود یک اشتباه است چرا که برگشت دوباره کودک به اتاق خود را سختتر میکند.