کرونا، ویروس منحوسی که میشود اثراتش را در خلوتی خیابانهای کرمان به خوبی دید. ویروسی که هر چند به چشم نمیآید، اما به سادگی توانسته مغازههای زیادی را تعطیل کند، صاحبان مشاغل متعددی را خانهنشین کند، اجناس زیادی را در انبارها نگه دارد و به تبع، دخل کاسبان، به خصوص بنگاههای کوچک را زیر بار مخارج سنگین تجارت، رو به نابودی بکشاند.
در این وانفسا از نظامهای اقتصادی مادی توقعی نیست که راهی به نفع طبقات مستضعف بروند و منافع خود را به نفع انسانیت کنار بگذارند. در همین روزهای کرونایی که اخبار مرگ و میر مبتلایان به این بیماری هر ساعت به ساعت منتشر میشود و آمار کشتهها و مبتلایان بالا میروند، رسانه ملی ایرانیان به راحتی هر چه تمام پس از انتشار اخبار و نشر چند باره توصیههایی از قبیل عدم حضور در اماکن عمومی و شلوغ و عدم برپایی تجمعات، تبلیغ مفصلی از فروشگاه زنجیرهای خاصی منتشر مینماید و مردم را دعوت میکند به خرید و بهرهبردن از تخفیفهایی که به راحتی میتوان مشابه و کمتر از آن را در همه جا دید و حتی پی به سفارشی بودن قیمت بسیاری از کالاهای عرضه شده در این حراجیها برد. این مثال و امثال آن، نه تنها توقعات از نظام سرمایهداری را در همسویی با منافع مردم پایین میآورد، که تصور آینده روشنی را با دنبالهروی از این روند، پیش رو نخواهد آورد.
بی گمان بعد از اثبات بی فایده بودن نظامهای اقتصادی مادی در حمایت از عموم مردم، همه امیدها معطوف به نظام اقتصاد اسلامی خواهد بود و توقع از این نظام به مراتب بالاتر خواهد رفت. مردم توقع دارند اقتصادی مبتنی بر اسلام راهی برای برون رفت از این مشکل و مقابله با نابودی اقتصادهای خرد پیش پا بگذارد و البته این نظام، با انعطاف موجود در خود به راحتی موجبات سهولت کسب و کارها، به خصوص کسب و کارهای خرد را فراهم کرده است.
انتشار خبر بخشش دو ماهه اجارهبهای واحدهای تجاری وقفی تحت تولیت آستان قدس رضوی بهعنوان یکی از بزرگترین موقوفات کشور، از جلوههای انعطاف پذیری نظام اقتصادی اسلامی و وقف به عنوان یکی از ابزار اقتصادی اسلامی است. بخشش 50 درصد از اجارهبهای بیش از 90 واحد تجاری موقوفه گنجعلیخان در بازار کرمان در ماه پایانی سال نیز یکی دیگر از موارد حمایتی نظام اقتصادی دینی از اقتصادهای کوچک است. کار خیر بزرگی که میتواند به سهولت گسترش یابد و از متلاشی شدن فروشگاههای کوچک جلوگیری کند و اقتصاد کشور را از وابستگی به بنگاههای بزرگ وسرمایهمحور برای سالیان متمادی دور نگه دارد.
ثمره عطف تهیه و عرضه مایحتاج مردم به فروشگاههای زنجیرهای بزرگ و وابسته به سرمایهداران کلان، چیزی است که امروزه و با شیوع کرونا، در کشورهای اروپای و امریکایی مشاهده میشود و آن، هجوم مردم به فروشگاهها، نایابی ملزومات زندگی، بازار سیاه مایحتاجی از قبیل دستمال توالت و مواد شوینده و ضدعفونی کننده میباشد. حال آنکه در ایران و کشورهایی با نظام اقتصادی اسلامی تا وقتی فروشگاهها و مغازهای کوچک و محلی وجود دارند و به فعالیت ادامه میدهند، هیچ گاه شاهد چنین صحنههای نخواهیم بود، به فضل خدا حفظ این نظام اقتصادی نیز میسر نمیشود مگر با عمل به دستورات اقتصادی دینی و بروز انعطاف نهفته در آن به نفع مردم.
جا دارد سایر موقوفات بزرگ کشور که در استانهایی از جمله فارس، آذربایجان، اصفهان، تهران، یزد و... قرار دارند، از این روند مطلوب و پسندیده تبعیت نموده و در جهت حمایت از عموم مردم، نقش واقعی خود را ایفا کنند.
سازمان بزرگ اوقاف و امور خیریه به راحتی میتواند هزاران واحد اقتصادی کوچک را مورد حمایت خود قرار دهد و از فروپاشی یکی از ارکان اقتصادی این کشور که بیشترین ارتباط با مردم را دارند، جلوگیری کند.
موقوفات متعلق به مساجد، تکایا، اماکن مذهبی و دینی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و میتوانند در این زمین بازیگر خوبی باشند که برندهاش در انتها مردم هستند و نظام اسلامی. این روند، همچنین میتواند اعتماد عمومی نسبت به ارگانهای دینی و مذهبی را بالا برده و به سهولت مانع اثربخشی تخریبهای رسانههای معارض شود.