حوصله مردم را سر نبریم

گروه فرهنگ/ عماد محسنی تکلو:

اینکه صدا و سیمای کرمان قصد کرده به هنر و فرهنگ توجه نشان دهد خبر خوبی است و اینکه اداره این برنامه فرهنگی را هم به صاحبان فرهنگ واگذار کرده خبر خوبی دیگر. اما خبرهای خوب همین جا تمام می‌‎شود. چرا که بهتر بود پرداختن به فرهنگ و هنر در سیمای مرکز کرمان از زاویه دیگری آغاز می‌شد.

نمی‌دانم خوب است یا بد، اما برای من فرصت چندانی برای تماشای تلویزیون باقی نمی‌ماند. راستش برنامه پلک را هم یک بار بیشتر ندیدم آن هم نصفه و نیمه. اما ذوق کردم و صدای تلوزیون را بالا بردم. دیدن چهره امید طاهری و عبدالرضا قراری که مدتهاست از خواندن متن‌هایشان و دیدن تئاترهایشان لذت‌های بسیار برده‌ایم، آن هم در شبکه استانی کرمان که بیش از سایر بخش‌های صدا و سیما درگیر کلیشه است، حقیقتا شعف آور بود. اینکه صدا و سیمای کرمان قصد کرده به هنر و فرهنگ توجه نشان دهد خبر خوبی است و اینکه اداره این برنامه فرهنگی را هم به صاحبان فرهنگ واگذار کرده خبر خوبی دیگر. اما خبرهای خوب همین جا تمام می‌‎شود. چرا که بهتر بود پرداختن به فرهنگ و هنر در سیمای مرکز کرمان از زاویه دیگری آغاز می‌شد.

سوال اول اینکه اصولا چرا صدا و سیمای مرکز کرمان تا امروز توجه چندانی به امور فرهنگی و هنری در این سطح نشان نداده؟ و اگر هم نشان داده در حد جزئی و مقطعی بوده؟ دلیلش یا عدم اقبال مردم به این نوع از برنامه‌هاست و یا عدم احساس نیاز مسوولان سیما به پرداختن به امور فرهنگی. اگر اراده مسوولان، عدم پرداختن به مسائل حوزه فرهنگی باشد که کار خاصی از دست کسی بر نمی‌آید که به نظر هم نمی‌رسد این طور باشد. اما اگر دلیل در عدم علاقه قاطبه مردم به مسائل هنریست، به نظرم این برنامه هم آنچنان کسی را به تئاتر، سینما و یا گرافیک علاقه‌مند نمی‌کند. جملات ثقیل عبدالرضا قراری و مثال‌های خیلی خاص امید طاهری از ادبیات نمایشی کلاسیک، چیزی نیست که موجب شود تا یک کارگر خسته از کار برگشته کانال تلوزیون را عوض نکند. به مثال‌های کشوری این‌گونه برنامه‌ها توجه کنید. مگر برنامه رادیو هفت با اجرای منصور ضابطیان برنامه فرهنگی نیست؟ مگر کسی در درک منصور ضابطیان از تمام حوزه‌های هنر تردید دارد؟ اما کمتر کسی پیدا می‌شود که در زمان پخش برنامه تلوزیونی رادیو هفت، دلش بیاید بزند جم تی وی و سریال حریم سلطان ببیند. کمتر کسی هست که دیدن موسیقی‌های پی ام سی را به تماشای برنامه موسیقیایی دستان ترجیح دهد. برنامه‌ای که با حفظ تمام خط قرمزهای سیما توانسته اکثر افراد مطرح در حوزه موسیقی را به تلوزیون بکشاند و مخاطبانش را با کالایی به اسم موسیقی فاخر آشنا کند و از طرفی روز به روز به دایره مخاطبانش افزوده شود. هر چند که برنامه‌های رادیو هفت در حوزه ادبیات و دستان در حوزه موسیقی با توجه به پتانسیل بالای جامعه هنری، حتی در حد توان صدا و سیما هنوز می‌توانند بهتر از این باشند و ایده‌آل نیستند.

ممکن است در جواب گفته شود مخاطب برنامه پلک قرار نیست توده مردم باشند. جامعه هدف این برنامه قشر فرهیخته و علاقه‌‌مند به هنر است و همان طور که امین شجاعی یکی از طراحان این برنامه به هفته‌نامه استقامت گفته، قرار است مسائل مربوط به مدیریت فرهنگ استان را مطرح کند. بسیار نیک. اما به نظر می‌رسد جذب مخاطب برای هنر بر این امور اولویت دارد. کافیست سری به سالن‌ها تئاتر بزنید و یا لحظاتی را در کتابفروشی‌ها و انجمن‌های ادبی کرمان بگذرانید تا متوجه شوید جامعه مخاطبان هنر در استان اگر روز به روز کوچکتر نشود، لااقل تعداد نسبتا ثابتی را در خود دارد. مخاطبان تئاتر خود تئاتری‌ها هستند و خریداران کتاب اغلب نویسندگان و روزنامه‌نگاران. اگر قرار است همان حرف‌هایی که در جلسات نقد زده می‌شود این بار به تلوزیون بیاید و مخاطبانش هم همان کسانی باشند که در تمام جلسات نقد حضور دارند و همه تئاترها را می‌بینند، آیا ساخت چنین برنامه‌ای بیهوده نیست؟ جامعه فرهیخته کرمان باید آغوشش را بیشتر بگشاید تا آدم‌های بیشتری را در بر بگیرد. تا سالن‌های تئاتر شلوغ شوند و انجمن‌های ادبی رونق بگیرند. آن وقت می‌شود به ساخت برنامه‌های تخصصی در حوزه فرهنگ و هنر هم فکر کرد. کاری که هم اکنون و در مقیاس کشوری‌اش شبکه چهار سیما انجام می‌دهد.