شیوع وبا در ایران دور از انتظار نیست؛ راه‌های پیشگیری و درمان چیست؟

رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذا وزارت بهداشت گفت: وقتی ما با بیمارانی که دارای علائم بالینی مشکوک به وبا هستند مواجه می‌شویم نباید منتظر جواب قطعی آزمایش‌ها باشیم، به محض این‌که فرد علائمی مانند اسهال آبکی پیدا کرد بلافاصله باید نکات بهداشتی لازم و جبران مایعات بدن در دستور کار قرار بگیرد.

به گزارش خبرآنلاین، این روزها زمزمه‌های شیوع وبا در کشور شنیده می‌شود، اوایل هفته بود که ابتلای موارد مشکوک به این بیماری در کردستان گزارش شد، فرزام بیدارپور، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان کردستان به رسانه‌ها گفت: تهیه نمونه آزمایشگاهی از چهار مورد مشکوک به وبا و ارسال آن به آزمایشگاه مرجع کشوری انجام شده است که به محض حصول نتیجه آزمایشات مراتب جهت آگاهی عموم اطلاع رسانی خواهد شد.

مریم مسعودی‌فر، رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذا وزارت بهداشت گفت: در استان‌های مرزی موارد مشکوک وبا گزارش شده است، ما در حال بررسی هستیم تا تایید قطعی این موارد مشخص شود، موارد مشکوک کسانی هستند که سابقه مسافرت خارج از کشور را داشتند که بعد از بازگشت علائم بیماری در آن‌ها مشاهده شده است.

ایران مستعد شیوع وبا

گزارش‌ها نشان می‌دهد همه‌گیری وبا در مرزهای شرقی و غربی، ایران را نشانه گرفته است، حالا تایید ۱۳ مورد ابتلا به این بیماری در عراق زنگ خطر را به صدا درآورده، مسعودی‌فر با اشاره به همین مسئله بیان می‌کند: در بعضی از کشورها وبا هنوز به‌صورت همه‌گیر وجود دارد، به گزارش سازمان بهداشت جهانی در مرز شرقی ایران، و در پاکستان همه‌گیری وبا وجود دارد و احتمال گسترش آن هست، همچنین در برخی از کشورهای غربیِ ایران همه‌گیری وبا به طور غیررسمی گزارش شده است.

او می‌گوید: ما در ایران مورد مثبت قطعی وبا داریم، اما باید تست‌های تشخیصی قطعی‌تر انجام شود، در خصوص تعداد موارد ابتلا همچنان باید صبر کرد، چراکه آزمایش‌ها در چند مرحله انجام می‌شود، بعد از تایید آزمایش‌ها در سطح شهرستان، آزمایش بعدی در سطح دانشگاه علوم پزشکی استان‌ها انجام می‌شود، در صورت تایید مرحله بعد انجام آزمایش‌ها در سطح ملی است، درحال حاضر آزمایش برخی بیماران در سطح ملی انجام شده است و برخی دیگر هنوز در مرحله شهرستان و دانشگاهی هستند. اما جدا از آزمایش‌های انجام شده مسئله اصلی این است که با توجه به شرایط موجود احتمال شیوع وبا در کشور دور از انتظار نیست.

روش‌های انتقال وبا

رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذا وزارت بهداشت درباره روش‌های انتقال وبا می‌گوید: روش‌های اصلی انتقال از طریق آب و مصرف مواد غذایی آلوده است، یعنی اگر آب غیربهداشتی باشد یا مواد غذایی به صورت خام استفاده شود، یا بعد از پخت آلوده شده باشد سبب انتقال بیماری می‌شود.

علائم بیماری چیست؟

مسعودی‌فر در پاسخ به این پرسش که علائم بیماری وبا چیست می‌گوید: وبا بیماری ‌است که حدود ۸۰ درصد بیماران می‌توانند علائم بالینی نداشته باشند یا اسهال خفیفی داشته باشد، حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد اسهال متوسط دارند، اما حدود ۵ درصد بیماران علائم بالینی مانند اسهال خیلی شدید دارند. علاوه بر اسهال ممکن است بیمار دچار استفراغ شود، بنابراین چیزی که بسیار ما را نگران می‌کند بروز اسهال آبکی شدید است که منجر به کم آبی بدن می‌شود.

روش‌های پیشگیری از ابتلا به وبا

مسعودی‌فر درباره روش‌های پیشگیری از مبتلا شدن به وبا بیان می‌کند: برای پیشگیری مصرف آب سالم برای خوردن، شست‌وشوی میوه و سبزیجات و ضد عفونی میوه و سبزیجات خیلی مهم است، چیزی‌که اهمیت دارد دفع صحیح فاضلاب است، چراکه در برخی مناطق ممکن است مدفوع به‌صورت غیربهداشتی دفع شود، و این مسئله برای انتشار بیماری خطرناک است، چیزی‌که اهمیت دارد رعایت بهداشت دست‌ها است. از همه خواهش می‌کنیم قبل از تهیه و خوردن مواد غذایی شست‌وشوی دست با آب و صابون حداقل به مدت بیست ثانیه را رعایت کنند.

درمان وبا چیست؟

با وجود همه پیشگیری‌ها و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ممکن است افراد به وبا مبتلا شوند، اما آیا وبا حیات بیماران را تهدید می‌کند؟ این پرسشی بود که مریم مسعودی‌فر برای پاسخ به آن می‌گوید: چیزی‌که در بیماران مبتلا به وبا آن‌ها را تهدید می‌کند، کم‌آبی بدن است. به محض این‌که علائم بالینی به صورت اسهال مشاهده شد بیماران باید در منزل مایع‌درمانی را شروع کنند، مایعانی مانند ORS و سایر مایعات و نوشیدنی‌های خانگی مانند دوغ و چایی را می‌توانند استفاده ‌کنند. اما اگر دفعات اسهال درحال بیشتر شدن است حتما باید سریع به مراکز درمانی مراجعه کنند، با جبران مایعات بدن و الکترولیت‌های از دست رفته شرایط بیماری کاملاً قابل بهبود است.

رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذا وزارت بهداشت ادامه می‌دهد: وبا بیماری مسری است، اما قرنطینه بیمار نیاز نیست، چون بیماری از طریق مدفوع یا استفراغ دفع می‌شود باید مراقبین این بیماران شستن مناسب دست‌ها را مدنظر داشته باشند، یا در تماس با محیط پیرامون بیمار از دستکش استفاده کنند، مهمترین چیز برای رعایت نکات بهداشتی، شست‌وشوی صحیح دست قبل از تهیه و مصرف غذا و بعد از استفاده از توالت است، مورد دیگر دفع صحیح فاضلاب و استفاده از توالت‌های بهداشتی است، همچنین باید از آب سالم استفاده شود، شنا کردن در رودخانه‌های جاری که از سلامت آن اطلاع نداریم خطرناک هستند.

مسعودی‌فر می‌گوید: وقتی ما با بیمارانی که دارای علائم بالینی مشکوک به وبا هستند مواجه می‌شویم نباید منتظر جواب قطعی آزمایش‌ها باشیم، به محض این‌که فرد علائمی مانند اسهال آبکی پیدا کرد بلافاصله باید نکات بهداشتی لازم و جبران مایعات بدن در دستور کار قرار بگیرد.