استقامت نوشت:
بازار کرمان به عنوان قلب اقتصاد شهر در معرض تکرار حادثه پلاسکو است؛ این در حالی است که کوچههای بافت تاریخی و عدم دسترسی به بازار، مشکلی اساسی در صورت بروز آتش سوزی محسوب میشوند.
وقوع آتش سوزی در پلاسکو، نگاهها را به سمت مکانهایی سوق داده است که بیشترین پتانسیل بروز آتش سوزی را دارند. در کلانشهر کرمان با روند شتابزدهی توسعه عمران شهری، مردم شهر هر روز شاهد احداث ساختمانی بلندمرتبه هستند، در کنار خطر زمین لرزه در کرمان و لزوم مقاوم سازی، اما آتش سوزی خطری است که همیشه در کمین است.
جدای از اینکه در بسیاری از شهرهای دور افتاده استان کرمان یا امکانات اتش نشانی وجود ندارد و یا اگر هم امکاناتی هست با فرسودگی و کمبود شدید مواجه است؛ اما در شهرهای بزرگ نیز گویی مشکل آتشسوزی به کلی فراموش شده است.
هنوز هم اگر از سمت بازار کفاشها به بازار کرمان گام بگذارید، در سمت چپ ویرانههای یکی از زیباترین کاروانسراهای کرمان به نام «جر» را میتوان دید، کاروانسرایی که همین چند سال قبل بود که در آتش سوخت و نابود شد. آتش از جرقهی یکی دستگاههای پنبه زنی شروع شد و در نهایت انبار غیراستاندارد پنبه در چشم به هم زدنی به کوهی از آتش تبدیل شد که درنهایت با حضور آتش نشانی مهار شد.
اگر این روزها سری به همین کاروانسرا بزنید بازهم همان کارگاه پنبهزنی و انبارهای الیاف را میتوانید در حجرههای نیمه ویران این کاروانسرا ببینید.
این داستان در اکثر کاروانسراها و حجرههای بازار بزرگ کرمان دیده میشود؛ بازاری که عنوان بزرگترین راسته بازار ایران را به خود اختصاص داده؛ اما اکثر کاروانسراهایش به انبارهای بزرگ کالا تبدیل شده؛ این درحالی است که در بسیاری از این انبارها حتی یک کپسول آتش نشانی هم دیده نمیشود.
از سوی دیگر؛ اگر به سیستم برق این مکانهای فرسوده نگاه کنید چیزی که میبینید بیشتر به تار عنکبوت شبیه است تا سیستم برقکشی و این امر خطر آتشسوزی را در بازار کرمان بیشتر میکند.
یک جرقه برای حریق انبارهاکافی است
هر چند سیستم برق سراسری بازار نوسازی شده است؛ اما در حجرهها و به خصوص انبارها چیز دیگری را میتوان دید؛ بهطوریکه فقط یک جرقه لازم است که بازار کرمان به کانون آتش تبدیل شود.
اما خطر را زمانی میتوان در بازار کرمان دید که به این نکته توجه کنیم که کوچههای تنگ و باریک بافت تاریخی اطراف بازار کرمان امکان تردد امکانات آتش نشانی را نیز از بین میبرد و این سوال ایجاد میشود که اگر در این مناطق اتشسوزی روی دهد امکانات آتش نشانی چگونه باید به بازار منتقل شود.
امکان دسترسی به بازار وجود ندارد
از سوی دیگر بازاریان برای جبران کمبود فضای انبار کالاها، خانههای تاریخی و گاه فرسوده اطراف بازار را به انبار تبدیل کردهاند، انبارهایی که اکثرا در کوچههایی با عرض کمتر از دو متر قرار گرفتهاند و اصول انبارداری نیز در آنها رعایت نشده است.
روح الله همتزاده، رئیس روابط عمومی سازمان آتش نشانی کرمان در گفتوگو با مهر اظهارداشت: آنچه که مسلم است، حادثه پلاسکو موجب شد بسیاری از دیدگاهها در زمینهی پرداختن به کار امداد رسانی و امدادرسانان به خصوص آتش نشانان تغییر کند.
وی افزود: حدود دو ماه است که پایان کار ساختمانها در شهر کرمان پس از تائید آتش نشانی صادر میشود؛ یعنی قبل از آن دیدگاههای امدادی در زمینهی ساخت و سازها مدنظر نبود.
وی ادامه داد: برخی از ساختمانها در شهر کرمان دچار مشکلات عمده هستند که به ویژه در بخش غرب شهر و منطقه متمرکز آپارتمان نشین قرار دارد؛ بهطوریکه برخی از این مجتمعها هیچ راه ورودی در صورت بروز آتش سوزی ندارند و میتوانند در صورت بروز حادثه فاجعه بار باشند.
وی در خصوص بازار کرمان نیز گفت: اقداماتی از جمله ایجاد چند شیر اضطراری جدید برای تامین آب برای اطفاء حریق در زمانهای بحرانی در نظر گرفته شده است؛ اما همچنان در بازار کرمان مشکل داریم.
وی افزود: سیمکشی مغازهها و انبارها استاندارد نیست و تجهیزات اولیهی آتشنشانی را نیز در اختیار ندارد و از همه بدتر اینکه هیچ راه دسترسی به بازار کرمان در صورت آتش سوزی وجود ندارد.
همتزاده به انبارهای متعدد در کوچه و پس کوچههای اطراف بازار اشاره کرد و افزود: وضعیت این انبارها اسفبار است و در صورت آتش سوزی مشکلات عمدهای در بازار به وجود خواهد آمد.
رئیس روابط عمومی سازمان آتش نشانی کرمان ادامه داد: دستگاه های پرتال اطفاء حریق در گذشته خریداری شده و امکان استفاده از این دستگاهها وجود دارد و همچنین موتورهای آتش نشان نیز ساماندهی شدهاند اما این تجهیزات نمیتوانند مشکل عمدهی ما را در این زمینه رفع کنند.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر کرمان نیز در گفتوگو با مهر اظهارداشت: یکی از مهمترین نکات ایمنی در واقع پیشگیری از وقوع حوادث است و در این زمینه باید هشدارهای آتش نشانی جدی گرفته شود؛ نکات ایمنی به خصوص در زمینه انبار داری و اصول اولیه مورد توجه قرار گیرد.
حادثهای مانند پلاسکو برخی از نقاط را تهدید میکند
عسکری گفت: حادثهای مانند پلاسکو برخی از نقاط شهر کرمان را نیز تهدید میکند و باید از حالا برای آنها چاره اندیشی کنیم.
وی با اشاره به اخطارهای مداوم به برخی از واحدهای تجاری در بافت فرسوده شهر کرمان افزود: بارها به این دست افراد هشدار داده شده است و باید گفت با توجه به فعالیتهای تجاری و صنفی در بافت فرسوده در این بخش مشکل داریم.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر کرمان ادامه داد: باید صاحبان این واحدها از حادثه پلاسکو درس عبرت بگیرند و امنیت این ساختمانها را بالا ببرند تا خود و سایر شهروندان در معرض خطر قرار نگیرند.
وی تاکید کرد که باید در این زمینه فرهنگ سازی لازم در بین مردم انجام شود.
عسکری ادامه داد: در حال حاضر پایان ساخت ساختمانها در شهر کرمان بعد از تائیده آتش نشانی انجام میشود.
وی تجهیز ساختمانها با سیستمهای اعلام و اطفای حریق، وجود راههای اضطراری فرار و وجود راههای دسترسی را در مراکز مختلف ضروری دانست.
اقدامات قابل توجه ساماندهی بازار
معاون عمرانی استاندار کرمان نیز در گفتگو با مهر با اشاره به کارهای مثبتی که در بحث بازار صورت گرفته است گفت: ۸۰۰ واحد تجاری در بازار کرمان وجود دارد که این اصناف باید ساماندهی سیستم سیم کشی، انبار داری و اصول پیشگیری را در اولویت کار خود قرار دهند.
وی افزود: خوشبختانه اقدامات مطلوبی در سالهای اخیر در بازار انجام شده است اما بازاریان هم باید در خصوص ایمن سازی بازار همکاری کنند و ما هم در این خصوص آماده همکاری هستیم.
معاون استاندار کرمان به وجود انبارهای متعدد مجاز و غیرمجاز در بازار کرمان اشاره کرد و گفت: در این خصوص هشدارهای مکرری به صاحبان این انبارها داده شده است.
وی ساماندهی، تجهیز و اصول چینش در این انبارها را مورد تاکید قرار داد و افزود: برای حل مشکل دسترسی تجهیزات آتش نشانی نیز موتورهای آتش نشانی در کرمان شکل گرفتهاند با این هدف که بتوان دسترسی ماموران اتش نشانی را به کانون آتش سوزی های احتمالی را تسریع کرد.
گفتنی است، با وجود تمام اقدامات صورت گرفته در کرمان اما به نظر میرسد همچنان انبارهای غیرمجاز، عدم دسترسی به بازار و حضور اصناف در واحدهای فرسوده چالشی غیرقابل انکار در بازار است که باید با همکاری بازاریان و دستگاههای متولی هرچه زودتر برای حل مشکلات چاره اندیشی شود.
در کنار تمام چالشهایی که بازار را تهدید میکند صدها واحد تجاری موجود در شهر کرمان که بلند مرتبهسازی شدهاند و مجهز به دستگاههای اطفای حریق نیستند به مانعی بزرگ در مسیر پیش گیری از بروز حریق های بزرگ در کرمان تبدیل شده است از سوی دیگر با افزایش آپارتماننشینی و ساخت واحدهای بزرگ مسکونی متاسفانه تنها نکتهای که در آنها رعایت نمیشود مجهز بودن به سیستمهای هشدار و اطفاء حریق
است.