اختصاصی/با بهانه گیری‌های کودکان و اضطراب‌های دوران کرونا چه کنیم؟
عظیمه جعفری صدر با اشاره به مشکلات اقتصادی اقشار مختلف جامعه همچون کارگران فصلی، می‌گوید: والدین ممکن است درگیر خیلی از مسائل اقتصادی اجتماعی باشند که قاعدتا این مسائل اضطراب آن‌ها را بالاتر برده که البته طبیعی است. ما نمی‌توانیم کاری برای این مسئله انجام دهیم، ولی حداقل در این شرایط می‌توانیم کاری کنیم که بچه هایمان کمتر آسیب ببینند.
گفتارنو/مرضیه قاضی زاده: همه زندگی مان به کرونا گره خورده است، یک روز که تعداد قربانیان کم می‌شود امیدوار می‌شویم و روزی دیگر که بر رقم مبتلایان افزوده می‌شود ابروهای‌مان گره می‌خورد و با لب‌های آویزون به گوشه و کنار زندگی به هم ریخته مان چشم می‌دوزیم.
فشار اقتصادی هم که قوز بالاقوزشده، حقوق بگیران و کارمندان را که کنار بگذاریم عده‌ای دراین ایام ته جیب و حساب و بانکی شان را هم جارو کره اند و حال مانده اند که با ادامه این شرایط چه گلی بر سر خود بگیرند.
این موج بزرگ اضطراب و نگرانی بیش از هر چیز کودکان را در معرض آسیب قرارداده است. والدینی که با بی رمقی تمام روزگار را سپری می‌کنند دراین ایام، چندان توجهی به کودکان خود ندارند و در مقابل بهانه گیری‌ها و اضطراب‌های کودکان در خانه مانده، راهکارمناسبی ندارند.
حال آنکه همین والدین تحصیل کرده و فرهنگی آن چنان تحت تأثیر فشار‌های اقتصادی و استرسی ناشی از شرایط نابه سامان زندگی تاب و تحملشان را از دست داده اند که گاهاً در مقابل کودکان بی دفاع خود شمشیر را از رو بسته و برای آرام کردنشان رو به برخورد‌های فیزیکی آورده اند.
یک روانشناس در خصوص تنش‌ها و برخورد‌های فیزیکی بین والدین و فرزندان در ایام کرونا می‌گوید: وقتی ما یک برنامه ریزی صحیح نداشته باشیم و دائماً با اطلاعات ناصحیح اضطراب و نگرانی هایمان را بالا می‌بریم، استیصال در ما ایجاد می‌شود و موجب می‌شود که یک برخورد نامناسب با کودک داشته باشیم.
عظیمه جعفری صدر خاطر نشان می‌کند:این برخورد‌های فیزیکی به این دلیل پیش می‌آید که والد اضطراب حل نشده در دورن خود دارد.
تاکید اصلی این روانشناس بر لزوم نوشتن یک برنامه ریزی مناسب برای طول روز است. جعفری صدر در این رابطه می‌گوید: ما نیاز داریم که برنامه ریزی روزانه صحیح برای والدین داشته باشیم. اگر خودمان نمی‌توانیم این کار را انجام، بایستی کمک بگیریم.
او در ادامه با اشاره به مهارت‌های فرزند پروری خاطر نشان می‌کند: ما در این زمان نیاز داریم تا برنامه‌های فرزند پروری به طور منظم در شبکه هی تلویزیونی آموزش داده شود.
این روانشناس کودک با اشاره به مشکلات اقتصادی اقشار مختلف جامعه همچون کارگران فصلی، می‌گوید: والدین ممکن است درگیر خیلی از مسائل اقتصادی اجتماعی باشند که قاعدتا این مسائل اضطراب آن‌ها را بالاتر برده که البته طبیعی است. ما نمی‌توانیم کاری برای این مسئله انجام دهیم، ولی حداقل در این شرایط می‌توانیم کاری کنیم که بچه هایمان کمتر آسیب ببینند.
بنا به گفته جعفری صدر در شرایط کنونی تمرکز باید روی این مسئله باشد که اضطراب خانواده را پایین بیاوریم.
این روانشناس در پاسخ به این پرسش که چه راهکاری برای کاهش اضطراب خانواده‌هایی که در کنار اضطراب ناشی از کرونا با دغدغه‌ها و مشکلات اقتصادی هم درگیر شده اند وجود دارد. می‌گوید: باید در مواقع استیصال کمک گرفت لذا ما به والدین توصیه می‌کنیم که هر زمان که نگرانی تان شدت پیدا کرد به شماره‌های ۴۰۳ زنگ بزنید تا حداقل این صحبت کردن یک مقدار اضطرابتان را کاهش می‌هد، ولی واقعیت این است که باید سیاست گذاران و جامعه شناسان وارد عمل شوند و بگویند که در این موارد چه باید کرد.
با پایین آمدن اضطراب والدین اضطراب کودکان نیز پایین می‌آید
این روانشناس کودک با اشاره به نقش اضطراب والدین در استرس و اضطراب کودکان می‌گوید: اضطراب در این دوران خیلی طبیعی است همین طور که برای بزرگسالان هم وجود دارد، کاری که ما باید در این دوران انجام دهیم پایین آوردن اضطراب بزرگسالان است چرا که همین امر موجب می‌شود تا اضطراب در کودکان هم پایین بیاید.
تاکید اصلی این روان شناس بر درک احساسات کودک و حرف زدن با او در مورد احساساتش است. عظیمه جعفری صدر در این رابطه می‌گوید: چیزی که ما از والدین می‌خواهیم این است که در مورد احساسات کودک با او صحبت کنند و کاری کنند که کودک به راحتی ترس‌ها و احساساتش را بیان کند. البته این مورد یکی از راهکار‌هایی است که ما حتی برای بزرگسالان هم توصیه می‌کنیم.
در رابطه با احساسات خود حرف بزنید
جعفری صدر حرف زدن در رابطه با احساسات را یکی از مهارت‌های زندگی می‌داند و در ادامه می‌گوید: اگر علت اصلی نگرانی کودک ترس از این است که خودش و یا اطرافیانش کرونا بگیرند، بهتر است که یک توضیحات اجمالی در خصوص نوع بیماری و راهکار‌های مبارزه با آن به کودک داده شود.
این روانشناس کودک، دادن اطلاعات صحیح را یکی از بهترین اقدامات در مواقع بحران می‌داند و خاطر نشان می‌کند: اطلاعات صحیح دادن به بچه‌ها خودش اضطراب را پایین می‌آورد.
او با اشاره به تاثیر اخبار نگران کننده در زندگی روزمره می‌گوید: اجازه ندهیم که بچه‌ها خیلی اخبار را دنبال کنند وهمچنین بهتر است که والدین جلوی بچه‌ها اخبار را نگاه نکنند و در این خصوص بحث و گفتگو نکنند چرا که در مورد بچه‌ها این نگرانی گسترده‌تر خواهد بود و، چون نمی‌دانند که باید چه اقدامی را انجام دهند دچار ترس و اصظراب می‌شوند.
جعفری صدر یکی از دلایل نگرانی‌های احتمالی کودک در این دوران را ترس از بیماری والدین و یا افراد مسن فامیل مثل پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها می‌داند و در این رابطه می‌گوید: در این موارد بهتر است تا راهکار‌های مبارزه با کرونا برای کودک گوش زد شود و این اطمینان به آن‌ها داده شود که این افراد اقدامات پیشگیری را به درستی انجام می‌دهند و جای نگرانی نیست.
او البته این را هم اضافه می‌کند که نوع حمایت‌ها در سنین مختلف متفاوت بوده و در هر سن رشدی بچه‌ها یک بسته حمایتی ویژه آن مقطع برای کاهش اضطراب و استرس طلب می‌کنند.
این متخصص رشد کودک خاطر نشان می‌کند: در مواردی که نگرانی بچه‌ها بالاست بهتر است تا با سامانه ۴۰۳۰ که پیش از عید فعال بوده تماس حاصل شود همچنین می‌توان با شماره ۱۴۸۰تماس گرفت و از مشاوره‌های کارشناسان بهزیستی استفاده کرد.
با بهانه گیری‌های کودک چه کنیم؟
این روانشناس کودک درخصوص بهانه گیری‌های کودک در این ایام می‌گوید: ما اینجا با شرایطی رو به رو هستیم که باید برایش برنامه ریزی داشته باشیم، آن هم نه یک برنامه ریزی از سمت یک نیروی بیرونی بلکه از داخل خانه.
جعفری صدر با بیان این جمله که «یک والد حتما باید برای طول روز بچه اش یک برنامه داشته باشد» می‌گوید: یک والد باید به قدری خلاقیت داشته باشد که برای تمام ساعات شبانه روز کودک برنامه خاص خود را داشته باشد.
او با اشاره به آمار بالای مادران خانه دار در ایران می‌گوید: ما در ایران با قشر بالایی از زنان خانه دار مواجه هستیم، همچنین در این شرایط بسیاری از والدین دورکاری می‌کنند و یا به هر نحوی با تعطیلی مشاغل در خانه هستند لذا می‌توانند از فرصت پیش آمده استفاده کنند و برنامه ریزی مناسبی برای طول روز خود و فرزندانشان داشته باشند.
آنچه جعفری صدر در طی این گفتگو بر آن تاکید دارد دید کامل نسبت به تمام جنبه‌های مثبت و منفی بیماری کرونا است. او در این رابطه می‌گوید: ما نباید کتمان کنیم که در این دوران بحران کرونا با تغییرات بسیار خوبی هم مواجه شدیم، به عنوان مثال همان افرادی که پیش از این از آموزش‌های چندانی برخوردار نبودند هم اکنون در یک آموزش جهانی قدم گذاشته و از مسائل بهداشتی و آموزشی آگاه شده اند همچنین بسیاری از افراد مهارت استفاده از ابزار الکترونیک، در کنا رهم بودن را یاد گرفته و از روزمرگی زندگی فاصله گرفته اند.
